Środowisko higienistek i asystentek mocno stawia na rozwój swoich kompetencji zawodowych, poszukuje skutecznych oraz nowoczesnych praktyk higienizacyjnych. Wydarzeniem wysoko cenionym przez grupę zawodową jest Ogólnopolski Zjazd Higienistek i Asystentek Stomatologicznych. W tym roku odbyła się druga jego edycja. Hasło przewodnie - „Zawód higienistki i asystentki wart poznania” ściśle wiązało się z założeniami merytorycznymi, jak również z miejscem i czasem organizacji zjazdu.

Aleksandra Neumann^1,A,B,C,D,F, Agata Włodarczyk^1,E
¹ Pomorskie Centrum Stomatologii Kryspin-Dent Katarzyna Kryspin
Authors’ Contribution: A - Study Design, B - Data Collection, C - Statistical Analysis, D - Data Interpretation, E - Manuscript Preparation, F - Literature Search, G - Funds Collection
Received: 14.06.2017. Accepted: 20.07.2017. Published: 23.10.2017
Prawa autorskie przeniesione na Wydawnictwo AS MEDIA
Cytowanie: należy cytować pierwotną, elektroniczną wersję artykułu: Neumann A, Włodarczyk A: Zastosowanie koferdamu w codziennej praktyce; Asyst Hig Stomatol 2017,48,194-199.

Zastosowanie koferdamu w gabinetach stomatologicznych staje się obecnie standardem w leczeniu. Koferdam jest bardzo bezpiecznym i łatwym w użytkowaniu narzędziem. Ułatwia i przyspiesza wykonywanie zabiegów, ale przede wszystkim podwyższa jakość wykonywanych przez lekarzy usług i zwiększa trwałość zakładanych wypełnień oraz cementowanych prac protetycznych. Istotne jest umiejętne przygotowanie koferdamu do konkretnego zabiegu oraz prawidłowe go założenie. W wielu gabinetach to właśnie asystentka zajmuje się założeniem koferdamu. Niezwykle istotne jest więc, aby znać elementy koferdamu i umiejętnie dobierać je do planowanego zabiegu.

The use of cofferdam in dental surgeries is becoming a standard in treatment. Cofferdam is a very safe and easy to use tool. It facilitates and speeds up the procedure, but above all enhances the quality of services performed by physicians and increases the durability of preset fillings and cemented prosthetic work. It is important to skilfully prepare the cofferdam for a specific procedure and to correctly set it up. In many cases it is the assistant who deals with the idea of a co-dam. It is extremely important to know the elements of the cofferdam and to skilfully choose them for the intended treatment.

Agata Lihs^1,A,B,D,F, Agata Włodarczyk^1,E
¹ Pomorskie Centrum Stomatologii Kryspin-Dent Katarzyna Kryspin
Authors’ Contribution: A - Study Design, B - Data Collection, C - Statistical Analysis, D - Data Interpretation, E - Manuscript Preparation, F - Literature Search, G - Funds Collection
Received: 10.08.2017. Accepted: 11.09.2017. Published: 23.10.2017
Prawa autorskie przeniesione na Wydawnictwo AS MEDIA
Cytowanie: należy cytować pierwotną, elektroniczną wersję artykułu: Lihs A, Włodarczyk A: Wady zgryzu i profilaktyka ortodontyczna; Asyst Hig Stomatol 2017,48,189-193.

Wady zgryzu dotykają prawie 90% społeczeństwa. Niestety jedynie niewielki odsetek pacjentów z wadami zgryzu zgłasza się do ortodonty celem podjęcia leczenia. Nieleczone wady zgryzu mogą mieć bardzo poważne konsekwencje. Dlatego bardzo ważne jest, aby już na wczesnym etapie życia zadbać o prawidłowy rozwój szczęki i żuchwy. Zapoznanie się z podstawowymi zasadami profilaktyki ortodontycznej może uchronić dzieci przed późniejszymi problemami ortodontycznymi. Współczesna ortodoncja umożliwia leczenie wad zgryzu u pacjentów w każdym wieku. Dlatego zarówno higienistka jak i asystentka powinna umieć odróżnić poszczególne wady zgryzu oraz wytłumaczyć pacjentowi konieczność podjęcia leczenia i konsekwencje, jakie nastąpią przy niepodjęciu tej decyzji.

Coronary malabsorption affects nearly 90% of the population. Unfortunately, only a small percentage of patients with malocclusions are referred to the orthodontist for treatment. Untreated bite defects can have a very serious consequence. It is therefore very important that the development of the jaw and jaw is at an early stage of life. Getting familiar with the basic principles of orthodontic prophylaxis can protect our children from later orthodontic problems. Contemporary orthodontics enables the treatment of malocclusion in patients of all ages. That is why both the hygienist and the assistant should be able to distinguish between individual malocclusions and to explain to the patient the need for treatment and the consequences that will occur when the decision is not taken.

Tomasz Olek^{1,2,3, A,B,E,F,} Jakub Chmiel^3,A,B,E,F, Aleksandra Duniewska-Olek^3,E
¹ Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej z Endodoncją, Wydział lekarsko-dentystyczny w Zabrzu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach; Kierownik: prof. dr hab. n. med. Marta Tanasiewicz
² Studium Doktoranckie, Wydział lekarsko-dentystyczny w Zabrzu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach; Kierownik: prof. dr hab. n.med. Ewa Żukowska–Szczechowska
³ Centrum Stomatologii OLMEDICAL, Częstochowa
Authors’ Contribution: A - Study Design, B - Data Collection, C - Statistical Analysis, D - Data Interpretation, E - Manuscript Preparation, F - Literature Search, G - Funds Collection
Received: 19.09.2017. Accepted: 02.10.2017. Published: 23.10.2017
Prawa autorskie przeniesione na Wydawnictwo AS MEDIA
Cytowanie: należy cytować pierwotną, elektroniczną wersję artykułu: Olek T, Chmiel J, Duniewska-Olek A: Ubytki śródkostne. Opis przypadku skojarzonego leczenia endodontycznego i chirurgicznego z wykorzystaniem preparatu zawierającego białka matrycy szkliwa; Asyst Hig Stomatol 2017,48,210-213.

W praktyce stomatologicznej często spotykane są przypadki wymagające skojarzonego postępowania z zakresu stomatologii zachowawczej, chirurgii stomatologicznej i protetyki. Całościowe spojrzenie na pacjenta, dokładna diagnoza i przemyślany plan leczenia pozwalają na uzyskanie dobrego efektu leczniczego. Nieustanny rozwój dokonujący się w periodontologii i chirurgii stomatologicznej, dotyczący sterowanej regeneracji tkanek, umożliwia zachowanie w jamie ustnej zębów, które dawniej byłyby zakwalifikowane do ekstrakcji.

In dental practice, cases involving a combination of conservative dentistry, dental surgery and prosthetics are often encountered. A comprehensive look at the patient, carefull diagnosis and a well thought out treatment plan, will allow to obtain a good therapeutic effect. Continuous development in periodontology and dental surgery, involving controlled tissue regeneration enables to maintain the teeth that were previously qualified for extraction.

Karolina Kopciewicz-Kozicka^1,2,E,F
¹ Dental Sense Profesjonalne szkolenia dla stomatologii, Warszawa
² Villa Nova Dental Clinic, Warszawa
Authors’ Contribution: A - Study Design, B - Data Collection, C - Statistical Analysis, D - Data Interpretation, E - Manuscript Preparation, F - Literature Search, G - Funds Collection
Received: 24.09.2017. Accepted: 09.10.2017. Published: 23.10.2017
Prawa autorskie przeniesione na Wydawnictwo AS MEDIA
Cytowanie: należy cytować pierwotną, elektroniczną wersję artykułu: Kopciewicz-Kozicka K: Podtrzymanie efektu profesjonalnego wybielania zębów; Asyst Hig Stomatol 2017,48,186-188.

Przed podjęciem decyzji o wybielaniu zębów pacjenci bardzo często pytają jak długo będą się cieszyć białym uśmiechem, jak trwały jest efekt zabiegu. Warunkiem utrzymania białego uśmiechu na długi czas jest stosowanie się do zaleceń przekazanych przez lekarza lub higienistkę, a mianowicie zgłaszanie się na regularne kontrole, profesjonalne czyszczenia zębów, stosowanie odpowiednich produktów polecanych dla pacjentów po wybielaniu zębów.

Before making a decision to whiten teeth, patients often ask how long they will enjoy a white smile, how long the effect is lasting. To maintain a white smile for a long time is to follow the recommendations of a physician or hygienist, namely to apply for regular checks, professional teeth cleaning, the use of appropriate products recommended for patients after teeth whitening.

Elżbieta Kubala^1,A,B,E,F, Paulina Strzelecka^1,A,B,E,F, Maciej Jedliński^2,B,C,D, Barbara Stępniak^2,B,C,F, Krystyna Lisiecka-Opalko^3,B,G, Helena Gronwald^3,B,C,F, Danuta Lietz–Kijak^3,A,D,E
¹ Studium Doktoranckie Wydziału Lekarsko–Stomatologicznego Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie
² SKN przy Samodzielnej Pracowni Propedeutyki i Fizykodiagnostyki Stomatologicznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie
³ Samodzielna Pracownia Propedeutyki i Fizykodiagnostyki Stomatologicznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie Kierownik: dr n. med. Danuta Lietz-Kijak
Authors’ Contribution: A - Study Design, B - Data Collection, C - Statistical Analysis, D - Data Interpretation, E - Manuscript Preparation, F - Literature Search, G - Funds Collection
Received: 04.05.2017. Accepted: 02.06.2017. Published: 23.10.2017
Prawa autorskie przeniesione na Wydawnictwo AS MEDIAl
Praca referowana podczas: XXIII the edition of the International Disabled People’s Day in Zgorzelec, 23-25 marca 2017 roku
Brak konfliktu interesów
Cytowanie: należy cytować pierwotną, elektroniczną wersję artykułu: Kubala E, Strzelecka P, Jedliński M, Stępniak B, Lisiecka-Opalko K, Grunwald H, Lietz–Kijak D: Wpływ pola elektromagnetycznego, skojarzonego z wysokoenergetycznym światłem, na wybrane parametry śliny – opis przypadku; Asyst Hig Stomatol 2017,48,204-209.

W ciągu ostatniego dziesięciolecia magnetoledoterapia zdobyła szerokie zastosowanie w rehabilitacji różnych schorzeń i powikłań w postępowaniu stomatologicznym. Środowiskiem właściwym dla jamy ustnej jest ślina całkowita, na którą składają się wydzielina zarówno dużych, jak i małych gruczołów ślinowych. Wartość pH, układy buforowe oraz przepływ śliny odpowiadają za homeostazę jamy ustnej. Celem pracy była ocena wybranych parametrów śliny po aplikacjach z zakresu magnetoledoterapii, wykonanej Systemem Viofor JPS za pomocą aplikatorów, zbudowanych z 240 diod w każdym panelu. Czynnikiem fizykalnym było pole elektromagnetyczne o ekstremalnie niskich częstotliwościach (ELF MF), skojarzone z działaniem wysokoenergetycznego światła, emitowanego z diod LED, co nosi nazwę magnetoledoterapii (MLT). Wykonano 30 zabiegów z zakresu fizykoterapii u 45–letniej pacjentki. Badanie parametrów śliny przeprowadzono przed, w trakcie i po 30 aplikacjach magnetoledoterapii, które trwały po 20 minut każda. W badaniach zaobserwowano pozytywne zmiany w wybranych parametrach śliny. Zastosowanie GC Saliva - Check BUFFER oraz urządzenia SALIMAT pozwoliło na ocenę wybranych parametrów, a co za tym idzie działania MLT w przebiegu terapii czy rehabilitacji. Zmiana wartości wybranych parametrów śliny po zastosowaniu MLT wskazuje na zasadność stosowania fizykoterapii w schorzeniach jamy ustnej.

Over the last decade, magnetoledotherapy has gained wide application in the rehabilitation of various diseases and complications in dental procedures. The proper oral environment is made by whole saliva, which is a mixture of liquid of both large and small salivary glands. PH, buffer systems and saliva flow are responsible for homeostasis of the mouth. The aim of the study was to evaluate selected salivary parameters after application of magnetotherapy, made with Viofor JPS system, using applicators, consisting of 240 LEDs in each panel. The physical factor was an electromagnetic field of extremely low frequencies (ELF MF), associated with high-energy light emitted from LEDs, which is called magnetoledotherapy (MLT). 30 physiotherapy treatments were performed in a 45-year-old woman. An examination of saliva parameters was performed before, during, and after the 30, magnetoledotherapy applications that lasted 20 minutes each. Positive changes in selected saliva parameters have been observed in the studies. The use of GC Saliva - Check BUFFER test and SALIMAT device allowed the evaluation of selected parameters, and consequently MLT activities in the course of therapy or rehabilitation. The change in the values of selected salivary parameters after application of MLT indicates the importance of physical therapy in oral diseases.

Zofia Kula^{1,A,B,C,D,E,F}
¹ Politechnika Łódzka, Wydział Mechaniczny, Instytut Inżynierii Materiałowej, Łódź
Authors’ Contribution: A - Study Design, B - Data Collection, C - Statistical Analysis, D - Data Interpretation, E - Manuscript Preparation, F - Literature Search, G - Funds Collection
Received: 06.09.2017. Accepted: 13.09.2017. Published: 23.10.2017
Prawa autorskie przeniesione na Wydawnictwo AS MEDIA
Cytowanie: należy cytować pierwotną, elektroniczną wersję artykułu: Kula Z: Kompozyty światłoutwardzalne wykorzystywane w stomatologii; Asyst Hig Stomatol 2017,48,183-185

Przez wiele lat do wypełniania ubytków stosowano cement o szarawej lub żółtej barwie. W latach 50. XX wieku amerykański naukowiec M.G. Buonocore odkrył technikę wytrawiania szkliwa zębowego kwasem. Dzięki temu uzyskano adhezję, która pozwala na dokładne przyleganie do siebie zębiny, szkliwa oraz wypełnienia. Zaczęto wykorzystywać dużo lepsze materiały – kompozyty stomatologiczne, które charakteryzują się dużo lepszą estetyką. W artykule zostaną przedstawione kompozyty światłoutwrdzalne do bezpośredniej odbudowy zębów oraz opracowywania laboratoryjnego.

With the introduction For many years they have been used to fill cavities cement, gray or yellow color. In the 50s, American scientist M.G. Buonocore discovered the technique of etching enamel acid. The result is an adhesion, which allows intimate contact to each other dentin, enamel, and filling. They began to be used much better materials - dental composites that have a much better aesthetics. The paper will be presented Composites światłoutwrdzalne to direct reconstruction and development laboratory.

Dobra estetyka oraz komfort użytkowania sprawiają, że implanty stomatologiczne są coraz częściej stosowane w stomatologii. Zastosowanie implantów eliminuje konieczność szlifowania zębów. Leczenie implantologiczne wymaga odpowiedniego zaplanowania zabiegu, wiedzy i umiejętności lekarza i asysty stomatologicznej oraz współpracy pacjenta. Artykuł zawiera podstawowe informację o implantach stomatologicznych. Opisane zostały rodzaje używanych implantów w stomatologii oraz najpopularniejsze materiały stomatologiczne, z jakich produkuje się implanty. Głównie są to stopy tytanu oraz ceramika (fosforany wapnia). Praca przedstawia również informacje o postępowaniu klinicznym.

Complementary implants are increasingly popular with patients because they have very good aesthetics and comfort. The use of implants eliminates the need for grinding teeth. Implant treatment requires proper planning of the surgery, the knowledge and skills of the dentist and dental assistant and the patient's cooperation. This article contains basic information about dental implants. They described types of implants used in dentistry and the most popular dental materials with which produces implants. Mostly they are titanium alloys and ceramics (calcium phosphate). The work also provides information on clinical management.

Wszechobecność radiowizjografii jak i jej niezastąpiona rola w diagnostyce stomatologicznej oraz nieustannie rosnąca popularność tomografii komputerowej wiązki stożkowej wymuszają posiadanie coraz szerszej wiedzy dotyczącej wskazań, możliwości oraz ograniczeń rentgenodiagnostyki w stomatologii. Niniejsza praca prezentuje podstawy diagnostyki radiologicznej wykorzystywanej w gabinetach stomatologicznych.

The omnipresence of radiovisiogrpahy as well as its irreplaceable role in dental diagnosis and the ever-growing popularity of cone-beam computerized tomography force to have wider knowledge of the indications, possibilities and limits of X-ray diagnostics in dentistry. This paper presents the basics of radiological diagnostics used in dental offices.